Ken je dat gevoel? Dat iemand je mateloos irriteert. Misschien is het die collega die altijd het hoogste woord voert, een vriendin die ‘het altijd druk heeft’ of een onbekende op social media die je direct tegenstaat. Je voelt weerstand, misschien zelfs frustratie en je oordeelt direct: ‘Doe eens normaal!‘ of je vraagt je af: Waarom doet diegene zo?
Maar wat als de echte vraag is: Waarom raakt het jou zo?
Vaak denken we dat het gedrag van een ander de oorzaak is van ons ongemak, maar eigenlijk is het een spiegel. Het zijn deze spiegels die ons, vaak onbewuste, uitnodiging om iets in onszelf te zien. Iets wat we misschien hebben weggestopt of nog niet volledig hebben geaccepteerd.
Dit is projectie: het mechanisme waarmee we eigenschappen, gevoelens of verlangens die we moeilijk vinden, buiten onszelf plaatsen.
In deze blog ontdek je:
✅ Hoe projectie werkt
✅ Waarom het zo menselijk is
✅ Hoe je het kunt gebruiken om als een krachtig inzicht in jezelf.
Wat is projectie?
Projectie is een psychologisch mechanisme waarbij iemand onbewust gevoelens, gedachten of eigenschappen die hij of zij niet kan of wil erkennen bij zichzelf, toeschrijft aan een ander. Met andere woorden: wat iemand in zichzelf moeilijk vindt om te accepteren, ziet diegene in de buitenwereld of in een ander terug.
Voorbeelden van projectie:
– Iemand die zichzelf onzeker voelt, maar dit niet wil toegeven, kan een ander als ‘zwak’ of ‘onzeker’ bestempelen.
– Of iemand die boosheid in zichzelf onderdrukt, kan anderen als ‘snel geïrriteerd’ of ‘agressief’ ervaren.
Waarom projecteren mensen?
Projectie is geen ‘fout’ of teken van zwakte, maar een psychologisch mechanisme dat een belangrijk doel dient. Mensen projecteren om zichzelf te beschermen tegen gevoelens die te pijnlijk, ongemakkelijk of bedreigend aanvoelen. Projectie helpt ze onbewust bij:
1. Zelfbescherming tegen pijnlijke gevoelens
Sommige emoties of eigenschappen zijn moeilijk om in onszelf te erkennen, bijvoorbeeld schaamte, angst, boosheid of onzekerheid. Door deze gevoelens op anderen te projecteren, hoeven we ze niet direct bij onszelf te voelen. Dit kan tijdelijk verlichting geven en helpt ons door lastige situaties heen.
Voorbeeld:
Iemand die zich diep vanbinnen onzeker voelt, kan anderen als ‘arrogant’ bestempelen. Zo hoeft diegene niet zijn eigen onzekerheid onder ogen te zien.
2. Handhaven van een positief zelfbeeld
We willen graag denken dat we ‘goed’ zijn en voldoen aan onze eigen normen en waarden. Als we iets in onszelf niet vinden passen bij dit beeld, kan projectie helpen om dat deel buiten onszelf te plaatsen.
Voorbeeld:
Iemand die zichzelf ziet als ‘altijd behulpzaam’, maar eigenlijk ook grenzen wil stellen, kan anderen als ‘egoïstisch’ beoordelen als zij wél hun eigen behoeften vooropstellen.
3. Omgaan met interne conflicten
Soms hebben we tegengestelde verlangens of gevoelens, wat innerlijke spanning veroorzaakt. Projectie helpt om die spanning buiten onszelf te leggen, zodat we het niet intern hoeven te verwerken.
Voorbeeld:
Iemand die diep vanbinnen verlangt naar vrijheid, maar zichzelf gevangen houdt in verplichtingen, kan anderen als ‘onverantwoordelijk’ zien als zij wél vrij leven.
4. Sociale en emotionele regulatie
Projectie helpt ons onbewust ook om onze emoties te reguleren en onze plek in sociale groepen te behouden. Als we iets in onszelf niet erkennen, kunnen we het op deze manier bij een ander leggen en zo de harmonie in onszelf of de groep bewaren.
Voorbeeld:
In een team waar emoties niet openlijk besproken worden, kan iemand zijn eigen frustratie projecteren op een collega en denken: “Hij is altijd zo negatief!” terwijl hij eigenlijk zelf iets voelt wat hij niet kan uitspreken.
Waarom wil je dit van jezelf weten?
Wanneer je je bewust wordt van het feit dat je projecteert en dit in jezelf niet veroordeelt, dan ontstaat de mogelijkheid om te ontdekken wat er werkelijk in jou leeft. Door op te merken wat het is dat jou raakt in contact of bij het zien van de ander, dan kun je verborgen delen van jezelf herkennen en gaan ontdekken wat jij het is dat van jezelf nog niet geaccepteerd hebt en/of juist terughoudt.
Hoe doorbreek je projectie?
Er zijn meerdere manieren om de verbinding met jezelf te herstellen en inzicht in je projecties kan je hierbij helpen. Hieronder staan drie manieren hoe je hier zelf mee aan de slag kunt:
🔍 Zelfreflectie:
Wat triggert je aan de ander? Is dit iets wat ook in jou leeft? En wat zou het over jou kunnen zeggen?
🙇♀️ Voelen in plaats van oordelen:
Wat neem je waar in je als je die ander ziet?
Waar voel je spanning of weerstand?
Kijk of je met je aandacht bij deze ervaring kunt blijven en neem waar wat welke informatie jou dat geeft.
❤️ Compassie:
Het kan helpend zijn om jezelf er aan te herinneren dat elk mens projecteert. Het is geen fout of onvermogen, maar zie het als kans om meer over jezelf te leren. Jezelf onder ogen komen vraagt moed en is – in mijn optiek – het mooiste cadeau wat jezelf en de wereld om je heen kunt geven
Van alleen naar samen
Ben jij iemand die altijd alles alleen probeert op te lossen? Kijk dan eens op mijn website naar de trainingen die binnenkort starten. In alle groepen die geef werken we met de het belang en toegevoegde waarde van de ander: het is namelijk in de ogen van de ander dat we onszelf leren kennen.
Iedereen doet er toe, iedereen is van belang, jij ook!
Ben jij er binnenkort bij?
📅 Klik hier voor de een overzicht van de groepen die binnenkort starten.
📌Of plan direct een gratis kennismakingsafspraak in mijn agenda, om samen te ontdekken of mijn lichaamsgerichte- en energetische werkwijze aansluit bij jouw verlangen.