Psychische klachten zijn symptomen of problemen die te maken hebben met iemands geestelijke gezondheid. Ze kunnen variëren van milde tot ernstige problemen en hebben invloed op hoe iemand denkt, voelt, zich gedraagt en met anderen omgaat. Psychische klachten kunnen tijdelijk zijn, maar ze kunnen ook chronisch worden als ze niet worden behandeld.
Hier zijn enkele veelvoorkomende psychische klachten:
Angst
Overmatige bezorgdheid, nervositeit, paniekaanvallen, of gevoelens van angst die het dagelijks functioneren beïnvloeden.
Depressie
Aanhoudende gevoelens van verdriet, hopeloosheid, gebrek aan energie, verlies van interesse in activiteiten, en veranderingen in slaap- of eetgewoonten. Depressie kan variëren van mild tot ernstig en kan leiden tot suïcidale gedachten.
Stemmingswisselingen
Schommelingen in stemming. Deze schommelingen wisselen blijschap en neerslachtigheid elkaar af. Deze wisselingen kunnen elkaar snel opvolgen of er kan een langere periode tussen zitten.
Stress
Overmatige spanning of druk die niet afneemt en die kan leiden tot fysieke en emotionele uitputting. Vaak gaat dit gepaard met slapeloosheid, prikkelbaarheid en concentratieproblemen.
Vermijding
Wanneer je dingen vermijd, zorg je er steeds opnieuw weer voor dat iets niet gebeurt. Je ontloopt bepaalde personen, plekken of situaties. Het is een vorm van controle, waarmee je iets wat je angstig maakt probeert te voorkomen.
Dwang gedachten en gedragingen
Dwangmatige gedachten (obsessies) en gedragingen (compulsies) die iemand uitvoert om angst te verminderen. Dwangmatige gedachten en gedragingen heeft iedereen wel eens. Belangrijk is daarom om tijdig te signaleren of deze gedachten en handelingen toenemen, want dan kun je een dwangstoornis ontwikkelen. Er is sprake van een dwangstoornis als je geen vertrouwen meer hebt in je eigen waarnemingen. Hierdoor controleer je jezelf voortdurend terwijl je toch onzeker blijft. Een dwangstoornis of obsessief-compulsieve stoornis (OCD) gaat bijna nooit vanzelf over en kan ernstiger worden naarmate je meer stress hebt.
Trauma
Of er sprake is van een trauma is niet afhankelijk van de soort gebeurtenis, maar van de impact van de ervaring op jouw zenuwstelsel. Wanneer je herbeleving van een schokkende of stressvolle gebeurtenis ervaart, je last hebt van flashbacks, nachtmerries en/of vermijdingsgedrag is de kans groot dat je te maken hebt met de gevolgen van een voor jou traumatische ervaring. Ondanks het feit dat anderen wellicht dezelfde ervaring hebben meegemaakt en geen klachten ervaren, kan de gebeurtenis voor jou traumatisch zijn geweest.
Niet al het trauma hoeft te leiden tot posttraumatische stressstoornis (PTSS). Voor antwoorden op de drie meest gestelde vragen over trauma, klik hier.
Verstoorde eetgewoonte
Wanneer je merkt dat je eetpatroon begint te veranderen en dit gekoppeld is aan jouw emoties is er sprake van een psychische klacht die zich uit in je eetgewoonte. Het is van belang dat je jezelf hierin tijdig laat ondersteunen, zodat de verandering van eetpatroon niet uitmond in een eetstoornis. Anorexia Nervosa en Boulimia Nervosa zijn voorbeelden van eetstoornissen waarbij er sprake is van ongezonde eetgewoonten en een verstoorde lichaamsbeleving. Meer informatie hierover kun je lezen door op te termen te klikken.
Psychotische symptomen
Wanneer je merkt dat je problemen ervaart met het waarnemen van de realiteit, zoals hallucinaties, wanen en verward denken is het van belang om contact op te nemen met de huisarts. Mocht je dit spannend vinden, weet dan dat de huisarts beroepsgeheim heeft en er is om jou te helpen.
Verslaving
Afhankelijkheid van middelen zoals alcohol, drugs, of gedragingen zoals gokken, die schadelijk zijn voor iemands gezondheid en welbevinden
Burn-out
Een toestand van extreme fysieke en emotionele uitputting, vaak veroorzaakt door langdurige stress en overbelasting, vooral op het werk.